2 lutego 2025

Kartuskie Zeszyty Muzealne nr 9

    W Muzeum Kaszubskim w Kartuzach w dniu 30.01.2025 r. odbyło się spotkanie
promujące najnowszy numer Kartuskich Zeszytów Muzealnych. Wśród licznego grona gościprzybyłych na spotkanie byli m.in. burmistrz Kartuz Mieczysław Grzegorz Gołuński, recenzent zeszytów dr Tomasz Rembalski, dr Jarosław Ellwart, właściciel Wydawnictwa Region, które wydrukowało zeszyty. Byli oczywiście autorzy artykułów zamieszczonych w zeszytach, którzy opowiedzieli o swojej pracy nad tekstami. Nie mogło zabraknąć i mnie, jako że od 3 numeru zeszytów corocznie ukazują się w nich moje artykuły, które sukcesywnie zamieszczam na mojej stronie. Spotkanie prowadziła pani Barbara Kąkol, dyrektor muzeum i
jednocześnie redaktor Kartuskich Zeszytów Muzealnych. Omawiany tu numer zeszytów można zakupić w Muzeum Kaszubskim, do czego serdecznie zapraszam. Natomiast numery 1-7 zeszytów są dostępne w PDF na stronie: https://www.muzeum-kaszubskie.pl/kartuskie- zeszyty-muzealne
    W cytowanym tu numerze zamieściłem artykuł biograficzny zatytułowany „Ks. Alojzy Kowalkowski, Historyk, polonista, kapelan PSP, bibliofil”. Ks. Alojzy Kowalkowski urodził w 1905 roku się i młodość spędził w Kartuzach, maturę zdał w Collegium Leoninum w Wejherowie. Święcenia kapłańskie uzyskał w 1929 roku w Pelplinie, a w 1934 roku ukończył Uniwersytet Poznański z tytułem magistra filozofii polskiej. Do 1936 roku uczył w Collegium Marianum w Pelplinie, a następnie był kuratusem parafii w Kiełpinach koło Działdowa. W lipcu 1939 roku otrzymał nominację na kapelana transatlantyku m/s „Piłsudski”. Wybuch
wojny zastał go na wyspach brytyjskich, gdzie był kapelanem lotników polskich w Polskich Siłach Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Do polski wrócił w 1947 roku i był kilka lat nauczycielem w Gimnazjum Biskupim w Pelplinie i także profesorem Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, a następnie był kustoszem biblioteki seminaryjnej. Należy tu dodać, że ks. Alojzy Kowalkowski jest autorem ponad 300 opracowań, artykułów i prac naukowych. Zmarł w Pelplinie w 1986 roku i pochowany został w Kartuzach.

 



16 stycznia 2025

„Kapitan marynarki handlowej Antoni Jakub Sprung (1890-1942)”.

    Pod takim tytułem ukazał się mój artykuł w Zeszytach Chojnickich nr 40/2024. Ich promocja odbyła się 9 stycznia 2025 roku w Urzędzie Miejskim w Chojnicach. Warto napisać, że Zeszyty, staraniem Chojnickiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i Urzędu Miejskiego w Chojnicach ukazują się od 60 lat. Mam drobny udział w ich powstawaniu, jako że mój pierwszy w nich artykuł ukazał się w 1999 roku, a od 2014 roku we wszystkich kolejnych numerach moje artykuły zamieszczam w Zeszytach regularnie.
    Postać kpt. Antoniego Sprunga jest tajemnicza. Brak o nim wielu informacji. Na pewno podczas I wojny światowej pływał w niemieckiej flocie wojennej. Wiadomo, że w latach 1924-1927 mieszkał w Czarnej Wodzie, skąd pochodziła jego żona Zofia Szelbracikowska. Ostatnie lata swego życia Sprung mieszkał w Gdyni i tu, po zajęciu jej przez Niemców, działał w konspiracji m.in. w „Sarmacji”. Zginął 27 stycznia 1942 roku w obozie koncentracyjnym Stutthof.



Czytaj dalej w bibliotece >>>


 

27 października 2024

Franciszek Józef Kowalkowski (1904-1979) – samorządowiec, urzędnik, działacz społeczny

    Artykuł pod takim tytułem ukazał się w 2023 roku w tomie 5 serii „Pomorzanie znani i nieznani” http://www.krzysztofkowalkowski.pl/2023/11/pomorzanie-znani-i-nieznani-5.html
Ze względów komercyjnych nie mogłem wówczas zamieścić całego artykułu na mojej stronie. Czynię to więc dziś. 

    Jest to kolejna biografia osoby z mojej rodziny. Wcześniej w Kartuskich Zeszytach Muzealnych ukazały się artykuły poświęcone biografiom członków rodziny, m.in. Andrzeja Ignacego Kowalkowskiego (1811-1880) mojego prapradziadka, nauczyciela z Chmielna i Edmunda Kowalkowskiego (1839-1880) mojego pradziadka, nauczyciela z Goręczyna oraz Franciszka Józefa Kowalkowskiego (1880-1940) mojego dziadka. Te i inne biografie są dostępne na mojej stronie.


    Franciszek Józef Kowalkowski był najstarszym bratem mojego ojca Józefa Mariana (1923-1991). Przedwojenne zawodowe życie spędził on w Starogardzie, gdzie w latach 1934-1939cbył Naczelnym sekretarzem w Starostwie Powiatowym. We wrześniu 1939 roku jako podporucznik podczas walk w bitwie pod Bzurą dostał się do niewoli. Po powrocie z niej od 1946 roku pracował m.in. w Urzędzie Wojewódzkim i Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Gdańsku. Od 1958 roku do emerytury pracował w Urzędzie Miejskim w Sopocie. Tak przed wojną, jak i po wojnie Franciszek był zaangażowany w działalność społeczną w Ochotniczych Strażach Pożarnych i Polskim Komitecie Pomocy Społecznej.


 

>>> Czytaj dalej w bibliotece 


 

Jadwiga Kowalkowska (1909-1995), pracownica geodezji w Kartuzach

    O tym, że napisałem biografię Jadwigi Kowalkowskiej, która ukazała się w 8 numerze Rocznika „Kartuskie Zeszyty Muzealne” pisałem już na tej stronie:

http://www.krzysztofkowalkowski.pl/2024/02/o-jadwidze-kowalkowskiej-1909-1995-w.html

Ze względów komercyjnych (roczniki są w sprzedaży w Muzeum Kaszubskim) tekst o Jadwidze Kowalkowskiej nie został wówczas zamieszczony.


Jest to kolejna biografia osoby z mojej rodziny, której losy związane są z powiatem
kartuskim. O ojcu Jadwigi, Edmundzie Janie, artykuł biograficzny ukazał się w Zeszytach nr 3/2018 http://www.krzysztofkowalkowski.pl/search?q=Edmund+Kowalkowski Edmund Jan był starszym bratem mojego dziadka Józefa Serwacego.

 



 >>> Czytaj dalej w bibliotece


 

28 lipca 2024

Pomorzanie znani i nieznani … 6.

Ukazała się kolejna książka „Pomorzanie znani i nieznani”. Jest to już 6 tom z tej serii, przedstawiający sylwetki Pomorzan.


Redaktor wydania Andrzej Chludziński pisze, że są to Pomorzanie, którzy zapisali się w historii tego regionu, swojego kraju, Europy, a nawet świata, choć dzisiaj nie o wszystkich z nich pamiętamy. W tomie tym drugi rozdział zatytułowany „Gerard Kurowski (1925-2017) – żołnierz dwóch armii, jeniec trzeciej, kominiarz i piłkarz”, jest mojego autorstwa. Prezentuję w nim biografię młodszego brata mojej mamy Jadwigi. Gerard lata przedwojenne spędził w Starogardzie, gdzie uczył się w szkole powszechnej. Po wybuchu II wojny ukończył tę szkołę i zatrudniony został w fabryce obuwia i jednocześnie kontynuował naukę w szkole zawodowej. 25 czerwca 1943 roku został wcielony do niemieckiego wojska. Szczęśliwie przeżył wojnę i wrócił do Starogardu, gdzie mieszkał i pracował do swojej śmierci.



Książka jest do nabycia u wydawcy w „Wydawnictwie Jasne” w Pruszczu Gdańskim  www.wydawnictwo-jasne.pl